Uniwersytecka Częstochowa: Naukowcy o tym jak wybrać dobry i bezpieczny kosmetyk

Uniwersytecka Częstochowa: Jak wybrać dobry i bezpieczny kosmetyk?

Pytań stawiamy więcej… Ile kosmetyków na co dzień używają kobiety, a z ilu specyfików korzysta przeciętny mężczyzna? Warto też dowiedzieć się o badaniach nawet nad najmniejszym produktem kosmetycznym, jego trwałości i wpływie na kondycję naszej skóry. Posłuchajcie zanim kupicie szampon czy weźmiecie mydło do ręki.

Radio Jura: Dziś bardzo wdzięczny temat, wbrew pozorom adresowany do wszystkich, nie tylko do płci pięknej. Naszym gościem jest Pani dr Magdalena Myga-Nowak, prodziekan Wydziału Nauk o Zdrowiu. Temat praktyczny, przydatny i użyteczny dla wszystkich. Ta wiedza nam się przyda na co dzień…

Magdalena Myga-Nowak: Myślę, że jak najbardziej, ponieważ codziennie korzystamy z różnego rodzaju kosmetyków i istotne jest to, żebyśmy my jako konsumenci wiedzieli co wybieramy i żeby nasze wybory były wyborami świadomymi.

Radio Jura: Spotykamy się z kosmetykami cały czas – myjemy ręce, bierzemy prysznic… Zwracamy uwagę na to z czego korzystamy na co dzień?

Magdalena Myga-Nowak: Ja myślę, że każdy przeciętny konsument po prostu używa kosmetyk, bo tak trzeba i przede wszystkim myśli o najważniejszej funkcji – muszę się umyć lub muszę zadbać o odpowiedni zapach, lub muszę świetnie wyglądać, albo zatuszować jakieś mankamenty swojej urody. Myślę, że niewiele osób myśli o tym, czy produkt, który używałam jest na pewno bezpieczny dla mojej skóry, dla mojego ciała, dla dróg oddechowych.

Radio Jura: Niespecjalnie wnikamy w to, co kryje się w tym kosmetyku…

Magdalena Myga-Nowak: Wydaje mi się, że nie, aczkolwiek jest grupa osób, która bardzo skrupulatnie spogląda na skład kosmetyków i analizuje ten skład.

Radio Jura: Był taki utarty schemat, stwierdzenie, że kobiety mają mnóstwo kosmetyków, a mężczyźni najlepiej jeden, żeby był do wszystkiego. To myślenie się chyba zmienia?

Magdalena Myga-Nowak: Zdecydowanie tak. Jak Pan powiedział, kobiety uwielbiają kosmetyki i mają ich dużo. Uważa się, że średnio kobieta używa codziennie około dwunastu różnych produktów kosmetycznych, natomiast mężczyzna około sześciu. Panowie już są powoli coraz bardziej świadomi tego, że właśnie nie jeden płyn do wszystkiego ale mogą dokonywać wyboru. Odpowiedni szampon do włosów, odpowiedni żel pod prysznic plus pielęgnacja twarz męskiej.

dr Magdalena Myga-Nowak, UJD

Radio Jura: Mam nadzieję, że też otworzyliśmy w tym momencie oczy i uszy panom. Natomiast jak znaleźć ten właściwy kosmetyk? W tym gąszczu produktów bardzo łatwo się zgubić. Wybór jest ogromny. Salony drogeryjne prześcigają się w tym, jak nas przyciągnąć do używania jakiegoś kosmetyku. Ale być może chodzi tylko o sprzedaż? A nie zawsze przekonanie nas do najlepszego z kosmetyków?

Magdalena Myga-Nowak: Zgadza się. Najważniejszym elementem, który przykuwa naszą uwagę to z reguły jest opakowanie. Klient spogląda na opakowanie i jego wygląd. Prezentacja, kolory i różnego rodzaju hasła marketingowe, które pojawiają się na tym kosmetyku są tym elementem, który zwraca uwagę.

Radio Jura: A powinniśmy wybrać zamiast krzykliwego opakowania coś, co będzie miało dobry i korzystny dla naszego ciała skład?

Magdalena Myga-Nowak: Owszem, ale to opakowanie jest bardzo istotne, bo to, w czym jest przechowywany kosmetyk gwarantuje nam długie i dobre jego użytkowanie oraz zapewnia nam bezpieczeństwo stosowania tego kosmetyku.

Radio Jura: To opakowanie ma też właściwe parametry?

Magdalena Myga-Nowak: Jak najbardziej. Wiele kosmetyków, z którymi spotykamy się na rynku to są kosmetyki w opakowaniach ogólnie rzecz ujmując, które my nazywamy plastikowymi. Ja chciałabym Państwu zwrócić uwagę, że tymi bardzo bezpiecznymi opakowaniami i dobrymi dla produktów kosmetycznych, w szczególności tych, które mają za zadanie pielęgnować skórę twarzy, jest opakowanie szklane. To jest takie bezpieczne opakowanie, które mówi się, że jest obojętne dla kosmetyków, które są w nim zawarte. Oczywiście to muszę podkreślić – każdy kosmetyk, który jest na rynku i jest w opakowaniu powinien być produktem bezpiecznym, ponieważ zanim kosmetyk trafi do ręki konsumenta, to jego opakowanie podlega różnego rodzaju testom i badaniom. Prowadzą je również jednostki badawcze, ale też masa kosmetyczna, czyli finalnie ten produkt, który my na co dzień używamy, również jest badany w tym opakowaniu, w którym będzie sprzedawany.

Radio Jura: Specjaliści się pewnie nad tym trudzą jak przechowywać krem, jak żel, a jak tonik, czy pastę do zębów. Ważne aby opakowanie z produktem nie reagowało?

Magdalena Myga-Nowak: Dokładnie chodzi o to, aby produkt kosmetyczny, o którym mówimy, masa kosmetyczna, która jest tu włożona do opakowania, nie oddziaływała na opakowanie i odwrotnie. Nie może dochodzić do przenikania substancji, które są zawarte w opakowaniu do masy kosmetycznej, ponieważ tą masa kosmetyczną będziemy nakładać na nasze ciało.

Radio Jura: Opakowanie to jest nie tylko kwestia bezpieczeństwa. Chodzi mi też o to, że skoro jesteśmy przy opakowaniu, to tam są liczne napisy, na które rzadko zwracamy uwagę, a to bardzo istotne informacje…

Magdalena Myga-Nowak: Na produkcie kosmetycznym, na jego opakowaniu znajdujemy szereg informacji. Przede wszystkim co to jest, żebyśmy wiedzieli co kupujemy. Musi być podana nazwa i ta nazwa musi być dokładną informacją co jest w środku. Jeżeli jest to jakaś nazwa zachęcająca do zakupu, a nie wskazująca na to, co to za produkt, obowiązkiem producenta jest poinformowanie nas, że to będzie krem czy np. żel do mycia rąk. Wspomniał Pan o takim ważnym elemencie. Tak, rzeczywiście na opakowaniu jest to, na co my rzadko zwracamy uwagę w drogerii, bo jest to ciąg wyrazów w języku angielskim lub łacińskim, mówiący o tym, jakie konkretne substancje są w masie kosmetycznej, czyli co buduje ten kosmetyk. Warto jest podkreślić i zwrócić uwagę naszym słuchaczom konsumentom: ta substancja, która jest na pierwszym miejscu to właśnie jej jest najwięcej w produkcie kosmetycznym. I potem im mniejsze stężenie tych substancji, im mniejsza ich ilość w produkcie kosmetycznym, tym są dalej w całej tej liście składników.

Radio Jura: To jest taka zasada, której muszą się trzymać producenci, najpierw podając główny składnik?

Magdalena Myga-Nowak: Tak. Obowiązek producenta, aby we właściwej kolejności prezentować wszystkie składniki, które są wykorzystywane do produkcji danego kosmetyku.

dr Magdalena Myga-Nowak, UJD

Radio Jura:  Wracając do mojego pytania o to, jak znaleźć ten dobry produkt kosmetyczny? Co byłoby taką naczelną zasadą? Jeżeli stoimy przed długą półką w sklepie i np. ja jako mężczyzna mam problem, żeby wybrać właściwy szampon do włosów. Co by Pani radziła?

Magdalena Myga-Nowak: Przede wszystkim chyba taką skrupulatną analizę rynku, ale w domu przed zakupem. Trzeba zastanowić się i odpowiedzieć sobie na pytanie: czego tak naprawdę potrzebuję jako konsument? Nie jako odbiorca reklam, które do nas docierają i w których są różne cudowne informacje. Ale co ja potrzebuję? Jak już odpowiem na pytanie jakiego produktu kosmetycznego potrzebuję, wtedy warto rzeczywiście spojrzeć na strony internetowe, tudzież oczywiście w tej drogerii rozejrzeć się, jaki asortyment jest dla nas. Ja zwracam uwagę właśnie na skład. Jest mi łatwiej, ponieważ ja rozumiem składniki, więc zwracam na to uwagę. Ale co mogę podpowiedzieć z własnego doświadczenia? Im mniej jest tych wszystkich składników, tym lepiej w kosmetyku. Naprawdę mniej, w tym wypadku znaczy zdecydowanie więcej.

Radio Jura: Mniej wypełniaczy, mniej sztucznych barwników, mniej pewnie substancji, które ładnie pachną, a więcej tych, które sprawiają, że ten konkretny kosmetyk jest skuteczny?

Magdalena Myga-Nowak: Myślę, że tak. Powinniśmy sobie odpowiedzieć na pytanie, czy nasza skóra potrzebuje nawilżania, czy rzeczywiście nasza skóra np. potrzebuje jakiegoś preparatu, który ją odżywi i tych konkretnych substancji poszukiwać w produkcie kosmetycznym.

Radio Jura: To jest też ważniejsze niż ta krzycząca do nas z telewizji reklama, że ten a ten produkt jest aktualnie w promocyjnej cenie. Pewnie to jest ostatnia rzecz, którą powinniśmy brać pod uwagę przy zakupie?

Magdalena Myga-Nowak: Myślę, że tak. Zdecydowanie skupmy się na potrzebach naszej skóry. To jest podstawowy element. Ta reklama niech będzie. Wokół producentów kosmetyków mamy bardzo dużo. W Polsce, na świecie i oni zdają sobie z tego sprawę, że mamy z czego wybierać. Ten wybór powinien być naprawdę świadomy i dostosowany do naszych potrzeb.

Radio Jura: Fachowca też warto zapytać? Dlatego, że jak kobieta pójdzie do kosmetyczki i specjalista pracuje z jej twarzą i skórą, to wie, czy ona jest przesuszona, czy dalej wymaga innej pielęgnacji. Podobnie chyba stylista fryzjer też nam podpowie co będzie korzystne dla naszych włosów?

Magdalena Myga-Nowak: Zachęcam do takich prostych spotkań w salonie kosmetycznym, w gabinecie kosmetycznym czy fryzjerskim, gdzie kosmetolog doradzi jakiego rodzaju produkty kosmetyczne powinniśmy dla naszej skóry dobierać i jakie to powinny być kosmetyki i jakie powinny mieć substancje aktywne. Kosmetyki to też produkty do stylizacji włosów. Ale to też drodzy Państwo pasta do zębów, płyn do higieny intymnej, to również perfumy. Mamy bardzo duże pole produktów kosmetycznych.

Radio Jura: Wydaje się Pani, że w tak dużym natłoku tej oferty jesteśmy w stanie wybrać to, co będzie dla nas najlepsze? Czego potrzebuje nasz organizm? Czy to jest po prostu bardzo trudne, żeby trafić we właściwy kosmetyk?

Magdalena Myga-Nowak: Ja myślę, że to jest bardzo trudne dla przeciętnego konsumenta, który bardzo często korzysta z porad np. popularnych for internetowych, nie specjalistycznych. W których po prostu ta reklama jest tak bardzo nachalna i nie do końca oparta właśnie o te podstawy naukowe. Nie ma tam prezentowanych informacji o konkretnych składnikach, są informacje typu: „po dwóch dniach zobaczysz rezultaty”. No nie, to się niestety nie dzieje.

Radio Jura: Reklama w handlu okazuje się być ważniejsza przynajmniej dla producenta niż to, co faktycznie powinien nam sprzedać, czyli zdrowy, dobry i bezpieczny kosmetyk, prawda?

Magdalena Myga-Nowak: Tak, i to jest fakt.

dr Magdalena Myga-Nowak, UJD

Radio Jura: Możemy być pewni, że kosmetyk wewnątrz opakowania, ta masa kosmetyczna jest jednk bezpieczna? O tym stanowi też prawo…

Magdalena Myga-Nowak: Zgodnie z obowiązującą w Polsce ustawą o kosmetykach i rozporządzeniem Unii Europejskiej, producent ma obowiązek wprowadzić na rynek produkt bezpieczny i przebadany. Każdy najmniejszy kosmetyk ma przygotowany tak zwany raport bezpieczeństwa. Za przygotowanie tego raportu odpowiada osoba, która każdy składnik kosmetyku bardzo szczegółowo analizuje pod względem właściwości fizycznych, chemicznych, ale co najważniejsze to ekologicznych. Bada jak każdy składnik pojedynczy będzie wpływać na nasz organizm, nie tylko na naszą skórę, ale np. na drogi oddechowe. Prosty przykład: kobiety często używają lakieru do włosów. Teoretycznie chcemy zabezpieczyć naszą fryzurę, praktycznie wdychamy to, co rozpylamy. Tak więc każdy z tych składników jest bardzo skrupulatnie badany. Badana jest również cała masa kosmetyczna pod względem bezpieczeństwa mikrobiologicznego. I tu jest też taki bardzo ważny aspekt, który trzeba podkreślić – do produktów kosmetycznych w sposób zupełnie nieświadomy wprowadzamy bakterie. To są bakterie, które bytują na naszym ciele.

Radio Jura: Chodzi o to, że dotykamy np. palcem kremu, który potem nakładamy na ciało?

Magdalena Myga-Nowak: Dokładnie.

Radio Jura: …I zostaje nasz ślad w opakowaniu…

Magdalena Myga-Nowak: Otóż to. Producent kosmetyków musi zadbać o to, aby ten produkt kosmetyczny, który dostajemy był bezpieczny. Czyli musimy tak go zabezpieczyć, że konsument wkładając przysłowiowy palec do tej masy kosmetycznej, wielokrotnie w okresie miesiąca, dwóch, trzech, bo różnie użytkujemy kosmetyki, musi być dla nas bezpieczny. W tym kosmetyku nie mogą rozwijać się drobnoustroje. Jest jeden taki surowiec, który budzi kontrowersje osób, które nieco bardziej interesują się kosmetykami. I są to konserwanty. One niestety w produktach kosmetycznych muszą się pojawić. One są po to, żeby zabezpieczyć ten produkt kosmetyczny przed niechcianym rozwojem mikroorganizmów.

Radio Jura: Są w ogóle kosmetyki bez konserwantów na rynku? Są lepsze, zdrowsze, bezpieczniejsze?

Magdalena Myga-Nowak: Tak są. Czy one są lepsze? Czy są zdrowsze? Czy są bezpieczniejsze? Na pewno nie ma tej substancji chemicznej, jaką są konserwanty, więc zdecydowanie można powiedzieć, że są bezpieczniejsze. Lepsze, no bo jest mniej składników chemicznych w produkcie. Co do bezpieczeństwa jest zachowana ta opcja opakowania. Jeżeli byśmy zastosowali opakowania gdzie nie ma dostępu powietrza i nasze ciało się z masą w środku nie kontaktuje, to jest opakowanie takie z pompką, wtedy ta ilość konserwantów może być znikoma lub może jej po prostu nie być. Każdy kosmetyk jest również badany pod względem mikrobiologicznym. To też taka forma jego zabezpieczenia. Ale też mamy kosmetyki, które mają np. bardzo niskie pH lub bardzo wysokie pH i wtedy w tych kosmetykach mikroorganizmy się nie rozwijają, więc tam też tych konserwantów nie musimy wprowadzać. Plus jeszcze tutaj pewnie Państwu podpowiem są kosmetyki jednorazowego użytku w saszetkach. Takie próbki i one też są bardzo często bez konserwantów, ale wtedy konsument musi uważać. Używamy go tylko raz.

Radio Jura: To jest cenna uwaga. A ja zapytam jeszcze o inną rzecz. Na opakowaniach kosmetyków mamy też taki narysowany słoiczek np. z napisem 6M albo 12M. Wydaje mi się, że nikt na to specjalnie uwagi nie zwraca. Czy możemy taki kosmetyk stosować dłużej niż to wskazane na opakowaniu 6 miesięcy lub 12 miesięcy? Chodzi o termin przydatności od momentu otwarcia…

Magdalena Myga-Nowak: Proszę przestrzegać tych zasad, ale wszelkie testy, jakie wykonujemy produktu kosmetycznego zanim go wprowadzimy na rynek, pozwalają nam na określenie tej przydatności. Więc jeżeli jest 6 miesięcy to stosujemy 6 miesięcy, jeśli 12 to stosujemy 12. Warto sobie zawsze zapisać gdzieś na opakowaniu datę, kiedy dany kosmetyk otworzyliśmy i po prostu dłużej raczej nie stosować.

Radio Jura: Jeszcze reakcje alergiczne na jakiś kosmetyk. To jest bardzo indywidualna rzecz. Czy te kosmetyki są dermatologicznie przebadane, że dla ogółu społeczeństwa będą się nadawać? Przecież każde z nas może zareagować na produkt inaczej…

Magdalena Myga-Nowak: Musimy zwracać uwagę na produkty kosmetyczne, gdy jesteśmy alergikami. I tak wiemy, że wiele rzeczy nas uczula, więc naprawdę wtedy trzeba przetestować taki kosmetyk na jakiejś małej powierzchni ciała zanim go zastosujemy. Kosmetyk, zanim pojawi się na rynku przechodzi również testy dermatologiczne. To pewnie słuchaczom takie testy są znane, gdy mamy badania w kierunku alergii. Bardzo często składnik nakładany jest nam na plecy i w odstępach co 2-3 dni zgłaszamy się na odczyt. I w przypadku kosmetyków również tak jest. Ten test dermatologiczny polega na tym, że na grupie badanych osób, chętnych oczywiście, taki kosmetyk w postaci takich płatków również jest nakładany i jeżeli u badanej grupy nie wywołuje alergii, to otrzymuje pozytywną rekomendację i może być wprowadzony na rynek.

Radio Jura: To jest wszystko bardzo ważne. Natomiast przede wszystkim powinniśmy chyba zwracać uwagę na to, co kupujemy i co stosujemy? To chyba apel do wszystkich… Złota myśl, która nam się przyda, żeby wybierać właściwy kosmetyk?

Magdalena Myga-Nowak: Przede wszystkim dobra literatura. Naprawdę usiądźmy, poczytajmy. Są bardzo dobre strony internetowe, naukowe, o kosmetologii polecane przez Polskie Towarzystwo Przemysłu Kosmetycznego. Warto tam zajrzeć. Warto przeczytać informacje o poszczególnych surowcach. Proszę też pamiętać o tym, że my jako konsumenci możemy zgłaszać działania niepożądane i ciężkie działania niepożądane, które pojawią się po użytkowaniu kosmetyku. W Polsce istnieje taka jednostka, do której możemy taką informację zgłosić.

Radio Jura: Możemy mieć też taki cenny wkład w to by kolejna partia kosmetyku była zdrowsza i bezpieczniejsza?

Magdalena Myga-Nowak: Jak najbardziej.

Radio Jura: Mam nadzieję, że trochę otworzyliśmy oczy i że będziemy zastanawiać się bardziej z głową, jak kupować kosmetyki. Bardzo dziękuję za rozmowę.

Rozmawiał Mariusz Osyra.

Projekt finansowany jest z grantu przyznanego przez Ministerstwo Edukacji i Nauki w ramach konkursu „Społeczna odpowiedzialność nauki – Popularyzacja nauki i promocja sportu” (nr SONP/SP/515100/2021) w kwocie 109 717 zł.

Czytaj także:

• Uniwersytecka Częstochowa: Po co studiować malarstwo?
• Uniwersytecka Częstochowa: Jak dziś patrzymy na doktora Władysława Biegańskiego?
• Uniwersytecka Częstochowa: Naukowe patenty wykorzystywane w wielu branżach
• Uniwersytecka Częstochowa: Jak przygotować dzieci, by odnalazły się jako dorośli na rynku pracy?
• Uniwersytecka Częstochowa: Częstochowa na kartach powieści czy w poezji
• Uniwersytecka Częstochowa: O sztuce fotografowania
• Uniwersytecka Częstochowa: Jak bardzo siedzący tryb życia szkodzi kręgosłupowi?
• Uniwersytecka Częstochowa: Badania strukturalne biopolimerów
• Uniwersytecka Częstochowa: Jak ważni są babcia i dziadek?
• Uniwersytecka Częstochowa: O tym jak muzyka może przeplatać się z literaturą
• Uniwersytecka Częstochowa: Dlaczego płacimy podatki?
• Uniwersytecka Częstochowa: O inspiracjach i o tym jak się uczy malarstwa
• Uniwersytecka Częstochowa: Naukowo o wpływie uprawiania sztuk walki na zdrowie i ciało człowieka
• Uniwersytecka Częstochowa: Trochę science fiction i dużo nowoczesnej technologii
• Uniwersytecka Częstochowa: Rozmawiamy o roli kobiet w historii
• Uniwersytecka Częstochowa: Naukowcy o tym jak pomóc rodzinom. Kim jest asystent rodziny?
• Uniwersytecka Częstochowa: Rozmawiamy o Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
• Uniwersytecka Częstochowa: Naukowcy o tym co znaczy „zdrowy tryb życia”
• Uniwersytecka Częstochowa: Czy wszystko może być źródłem artystycznej inspiracji?
• Uniwersytecka Częstochowa w Radiu Jura: WHO alarmuje, że dzieci w Polsce tyją najszybciej w Europie. Co z tym zrobić?
• Uniwersytecka Częstochowa w Radiu Jura: Wraz z nowym rokiem akademickim rusza nowy program
• Uniwersytecka Częstochowa w Radiu Jura: Historia wojskowości w badaniach częstochowskich naukowców