Jak pomóc osobie z wychłodzeniem ciała?
Śmiertelne zimno. W październiku i listopadzie w naszym kraju z wychłodzenia zmarło 15 osób. W grudniu było już 8 takich zgonów, a przecież prawdziwe mrozy się jeszcze nie zaczęły. Jak pomóc osobie wychłodzonej? Po pierwsze trzeba ocenić sytuację i sprawdzić jak bardzo osoba jest wyziębiona.
Stan lekkiej hipotermii jest wtedy, gdy temperatura ciała spadnie do 32 stopni, gdy spadnie do 30 – to stan średni, ciężki – gdy termometr pokaże poniżej 30 stopni. Gdy wiemy w jakim mniej więcej stanie jest poszkodowany, wzywamy pogotowie ratunkowe.
W tym czasie najlepiej przenieść taką osobę do ciepłego miejsca i spróbować ogrzać, jeśli ma mokre ubranie, trzeba je zdjąć. Jeśli poszkodowany jest przytomny dajmy mu coś ciepłego do picia. Gdy osoba jest nieprzytomna, a ma czynności życiowe, trzeba ją ułożyć w pozycji bezpiecznej.
Cały czas kontrolujemy jej oddech, jeśli się zatrzyma – musimy przystąpić do resuscytacji czyli masaż serca i sztuczne oddychanie.
I jeszcze na koniec to czego robić absolutnie nie wolno: gwałtownie poruszać poszkodowanym, ponieważ może to doprowadzić do szybkiego przemieszczenia się schłodzonej krwi w kierunku serca, pocierać stóp i rąk poszkodowanego, ponieważ możemy spowodować dodatkowe uszkodzenia skóry, nie można podawać alkoholu, który powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych, a tym samym potęguje oziębienie. A przede wszystkim: NIE WOLNO zostawić poszkodowanego samego.
Przykład 2-letniego Adasia z Racławic, pokazuje, że można uratować nawet skrajnie wychłodzoną osobę.
Podstawowym, najwcześniejszym objawem wychłodzenia są dreszcze. Pojawia się tzw. gęsia skórka, skóra jest blada i zimna, wargi są sine, a tętno i oddech przyspieszone. Stan, w jakim pojawia się znaczny spadek temperatury ciała połączony z zaburzeniem zdolności wytwarzania ciepła nazywa się hipotermią.
Wyróżnia się trzy stopnie hipotermii ze względu na głębokość obniżenia temperatury ciała:
- Lekki (temperatura ciała spada do 32-35 C), charakteryzujący się uczuciem marznięcia, skóra jest blada i zimna. Występują dreszcze i drżenie mięśni. Słabną ramiona i nogi, dołączają zawroty głowy, niepokój i dezorientacja.
- Średni (temperatura ciała spada do 30-32 C), w którym następuje stadium wyczerpania, objawy hipotermii lekkiej nasilają się. Dodatkowo pojawia się brak wrażliwości na bodźce i sztywnienie mięśni. Przechłodzony organizm dostaje skurczów mięśni, zachowuje się apatycznie i cierpi na zaburzenia świadomości, które powodują zobojętnienie na własny los (poszkodowany nie jest w stanie sobie pomóc).
- Ciężki (temperatura ciała spada poniżej 30 C) – człowiek jest w stanie bezwładności. Poszkodowany nie odczuwa bólu, zachowaniem przypomina osobę po spożyciu alkoholu. Jego mowa jest bełkotliwa i występuje upośledzenie koordynacji ruchowej. Puls jest słabo wyczuwalny a oddech wolny i płytki. Zanika reakcja źrenic na światło, co jest spowodowane niedotlenieniem mózgu. Poszkodowany ostatecznie traci przytomność.
Gdy zauważymy osobę z objawami wychłodzenia należy:
- Sprawdź czy jest bezpiecznie.
- Załóż rękawiczki.
- Oceń stan ogólny poszkodowanego (sprawdź przytomność i oddech)
- Wezwij pogotowie
- Zabezpiecz poszkodowanego przed dalszym wychłodzeniem:
– gdy jest to możliwe przenieś lub zaprowadź poszkodowanego do ciepłego pomieszczenia, w innym przypadku staraj się znaleźć miejsce osłonięte od śniegu, wiatru i deszczu,
– jeżeli ubranie poszkodowanego jest mokre należy jak najszybciej je zdjąć bez zbędnego poruszania poszkodowanego (np. rozcinając je),
– w przypadku podejrzenia odmrożenia okolic uszów, nosa, rąk i stóp należy rozluźnić uciskające części garderoby, które ograniczają prawidłowe krążenie,
– poszkodowanego okryj kocem lub folią izotermiczną złotą stroną do góry, dodatkowo wskazane jest okrycie szyi i głowy co zmniejszy utratę ciepła. - Gdy poszkodowany jest przytomny możemy podać do picia gorące napoje (wskazane są z dużą zawartości cukru np. z sokiem malinowym). W żadnym przypadku nie podajemy alkoholu, który powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych, a tym samym potęguje oziębienie organizmu.
- W przypadku stwierdzenia uszkodzeń skóry zabezpiecz je suchym opatrunkiem.
- W przypadku , gdy osoba poszkodowana jest nieprzytomna, a ma czynności życiowe ułóż ją w pozycji bezpiecznej, która zapewni swobodne oddychanie.
- Stale kontroluj oddech poszkodowanego.
- Kiedy dojdzie do zatrzymania oddechu i krążenia przystąp do resuscytacji krążeniowo – oddechowej, wezwij pogotowie ratunkowe.
W żadnym przypadku NIE WOLNO:
- pocierać stóp i rąk poszkodowanego, ponieważ możemy spowodować dodatkowe uszkodzenia skóry (nie wolno również nacierać śniegiem!);
- zostawić poszkodowanego samego;
- gwałtownie poruszać poszkodowanym, ponieważ może to doprowadzić do szybkiego przemieszczenia się schłodzonej krwi w kierunku serca;
