Czy dworzec PKP Częstochowa Osobowa z 1996 roku można uznać za zabytek?
Nasz dworzec kolejowy z lat 90. to zabytek, czy jednak nie? Postępowanie wojewódzkiego konserwatora zabytków w sprawie objęcia ochroną dworca głównego w Częstochowie trwa od sierpnia zeszłego roku i nadal nie zostało rozstrzygnięte.
Dworzec PKP Częstochowa Osobowa to zabytek?
O tym, na jakim jest etapie, mówi Mirosław Rymer doradca prawny Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków:
Mirosław Rymer: Postępowanie w sprawie wpisu do rejestru Dworca Głównego w Częstochowie zostało przedłużone do 15 lutego bieżącego roku. Obecnie został zebrany cały materiał dowodowy i trwa jego analiza.
Decyzja konserwatora zabytków, która powinna zapaść w lutym, wcale nie musi jednak zakończyć całej sprawy:
Mirosław Rymer: W przypadku ewentualnego odwołania, którego raczej należy się spodziewać, bo w przypadku wpisu zapewne odwołanie wniesie PKP, natomiast w przypadku odmowy wpisu odwołanie wniesie stowarzyszenie, takie postępowanie odwoławcze może trwać od kilku miesięcy do nawet kilku lat.
Dworzec PKP Częstochowa Osobowa
Nie znamy jeszcze wyniku analizy dokumentów i decyzji konserwatora, ale samo postępowanie ma olbrzymie znaczenie dla planowanej przez PKP przebudowy dworca. Wstrzymuje ono możliwości przeprowadzenia jakichkolwiek prac budowlanych:
Bartłomiej Sarna: Przyszłość planowanej inwestycji i dalsze kierunki naszego działania zależą tylko i wyłącznie od decyzji konserwatora zabytków, podobnie jak terminy jej realizacji. Bez decyzji konserwatora nie możemy kontynuować inwestycji. Warto tutaj zaznaczyć, że spółka poniosła znaczne koszty związane z przygotowaniem konkursu architektonicznego i dokumentacji projektowej dla przebudowy dworca, które wyniosły łącznie nieco ponad 2 miliony złotych brutto. Wobec działania Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków zostały w sierpniu 2023 roku unieważnione przez PKP S.A. postępowania na wybór wykonawcy robót i inżyniera kontraktu.
Ocenia Bartłomiej Sarna z PKP S.A.
Zatem przyszły los gmachu Dworca Głównego w Częstochowie dalej nie został przesądzony. Aktywiści z naszego miasta mają nadzieję, że obiekt uda się objąć ochroną wojewódzkiego konserwatora zabytków, a w samym budynku będzie można stworzyć miejsce np. na działalność kulturalną. Pojawiło się wiele pomysłów ja obiekt ratować:
Piotr Pałgan: Ta inwestycja pochłonęłaby horrendalne koszty, a uzyskalibyśmy w efekcie jako miasto tylko bardzo mały, skromny budynek dworcowy. Ten budynek jest jednym z symboli miasta, jest na pewno przypomnieniem takich czasów świetności lata 90. kiedy mieliśmy wszyscy nadzieję, że Częstochowa będzie się rozwijać, jest przykładem naprawdę dobrej architektury postmodernistycznej. Nie ma takich przykładów wiele w Polsce i ten budynek zasługuje na to, żeby po remoncie dalej służyć częstochowianom i gościom miasta. Zależy nam, żeby została bryła dworca, jego wygląd zewnętrzny. Chcemy też, żeby przeszedł taką gruntowną przebudowę wnętrz, żeby mógł służyć też innym funkcjom, nie tylko dworcowym, ale np. w celach kultury.
Ocenia Piotr Pałgan ze stowarzyszenia Grupa Elanex.
Społecznicy planują zorganizować spotkanie dotyczące przyszłości budynku dworca, aby wszyscy zainteresowani jego losem mogli wypowiedzieć swoje zdanie na ten temat:
Piotr Pałgan: Tego właśnie zabrakło w poprzednich latach, kiedy PKP w zasadzie tak samowolnie zdecydowało o tym, że ten dworzec ma być wyburzony. Było tam jakieś spotkanie z mieszkańcami, ale to przyszło tylko kilkoro mieszkańców, zresztą oni też byli przeciwko temu wyburzeniu, także PKP twierdzi, że jakieś konsultacje się odbyły, ale to nie były oczywiście żadne konsultacje, bo konsultacje muszą być szeroko ogłoszone, muszą mieć duży zasięg, trzeba ankietować przynajmniej sporą grupę mieszkańców. Tego nie było, dlatego warto, żeby to zrobić teraz, jeżeli miasto tego nie robi, nie robi tego PKP, to zróbmy to my, obywatele Częstochowy, mieszkańcy, którym zależy na tym, żeby nasze miasto było atrakcyjne, ładne, ciekawe.
Grupa Elanex liczy na szeroką dyskusję na ten temat wśród mieszkańców Częstochowy.
Czytaj także:
