Co to jest Fundacja Rodzinna? Doradca podatkowy tłumaczy [materiał sponsorowany]

Fundacja rodzinna. Czym jest?

Dariusz Graczyk: Od kilkudziesięciu lat przedsiębiorcy szukali narzędzi i rozwiązań, które pozwoliłyby na przekazanie firm, które zbudowali. Głośno i medialnie zaczęło się o tym mówić 10 lat temu, kiedy faktycznie coraz większa grupa osób, które zaczynały swoje przedsięwzięcia w latach 90., osiągała już wiek i pewien stan zdrowia, ci przedsiębiorcy chcieliby pójść na odpoczynek. To jednak nie jest takie proste. Wszystkie przepisy, które mamy powodują, że przekazanie firmy w ręce sukcesorów jest bardzo agresywnym działaniem: powoduje wymianę osób w zarządach, powoduje zmiany właścicielskie itp. Zaburza to ciągłość biznesową w relacjach z kontrahentami (…). Nie wystąpiły jakieś wielkie obciążenia podatkowe, bo to nie  jest problemem, ale z punktu widzenia przedsiębiorców, nastąpiła jakaś zmiana i ta zmiana bardzo często jest początkiem jednak końca tego biznesu. Większość sukcesji jednak nie dożywa pełnoletniości. Tylko nielicznym udaje się przetrwać.

Dariusz Graczyk

Fundacja rodzinna. Jak założyć?

Dariusz Graczyk: Fundacja rodzinna charakteryzuje się tym, że jest przeznaczona do gromadzenia majątku po to, żeby zaspokoić potrzeby beneficjentów. Różnicę mamy taką, że przy przekształceniach mówimy o tym, że zmienia się właściciel firmy, a tu mówimy o tym, że te firmy nadal istnieją, natomiast możemy umocować pewne osoby do tego, żeby pobierały pożytki z tych firm, nie stając się ich właścicielami. I to jest istota tej fundacji. Pewnie wiele osób będzie sobie robiła jakieś porównania do tego, co czasami widać w telewizji, gdzie mamy jakąś fundację i jej zadaniem jest na przykład finansowanie edukacji jakichś osób, młodzieży, spadkobierców, dzieci lub jakichś osób spokrewnionych z właścicielem. Podobnie  mogą być przeznaczone środki na utrzymanie czy na leczenie. To jest istota tej fundacji. I tak można obrazowo przedstawić, że fundacja to jest taki „pojemnik z majątkiem”, tym majątkiem najczęściej są udziały w różnych firmach i pieniądze, które trafiają do tej fundacji, mogą być rozdane prywatnym osobom. To nie jest fundacja taka, jaką dotychczas znamy, która stanowi organizację pożytku publicznego, że wspieramy osoby jakieś potrzebujące. Fundacja rodzinna wprost ma wskazane w statucie, że może wspierać konkretną osobę z imienia, nazwiska. I celem istnienia tej fundacji jest zamiana aktywów, jakimi są udziały w firmie, na pieniądze, które w postaci wynagrodzenia czy różnego rodzaju świadczeń są przekazywane konkretnej osobie.

Co się stanie jeśli jedna z osób zakładających fundację umrze?

Dariusz Graczyk: Na tym polega siła tej fundacji, że fundator tylko w momencie powołania tej fundacji jest potrzebny- tak w cudzysłowie. Później ta fundacja żyje własnym życiem. Fundacja może powstać na dwa sposoby: może być ustanowiona za życia fundatora, fundatorów może być kilku, może być też ustanowiona w testamencie- wówczas jednak fundator może być tylko jeden, jest zapisanym w testamencie, że powołuje do życia taką fundację i tam załóżmy jest ulokowany cały majątek w postaci udziałów w firmach.

A co gdy beneficjenci się pokłócą?

Dariusz Graczyk: Fundacja daje nam gwarancje, ponieważ izoluje zarządzanie majątkiem od beneficjentów. Jest fundacja, a w tej fundacji jest zarząd. Beneficjenci mają wpływ na to, kto jest w zarządzie, mają wpływ na jego powoływanie, mają wpływ na możliwość udzielenia absolutorium albo nie. Jednak przepisy są tak skonstruowane, są restrykcyjne, że zarząd odpowiada całym swoim majątkiem za to, żeby nie działał na szkodę fundacji i beneficjentów… obojętnie jak będą zmieniani ludzie w zarządzie. Fundacja raczej powinna iść w stronę realizacji statutu i na to w przepisach jest położony nacisk, żeby zarząd realizował postanowienia fundatora, nawet po jego śmierci.

Kancelaria podatkowa GRACZYK

Fundacja Rodzinna. Co powinno być pierwszym krokiem?

Dariusz Graczyk: W pierwszej kolejności. Oczywiście trzeba przygotować majątek do tego, żeby taką fundację utworzyć, ponieważ mówimy, to jest adresowane do przedsiębiorców. Nie każda firma, którą mamy, nie każda forma prawna nadaje się do tego, żeby ją wsadzić do fundacji, żeby można coś było włożyć do fundacji, wnieść jako wkład. To musi mieć postać osoby prawnej, czyli takiej firmy, która ma akcje lub udziały. Tutaj się oczywiście nasuwają dwa takie typowe podmioty. To jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna. To jest bardzo charakterystyczne, ponieważ nie sposób wsadzić do fundacji spółki jawnej. Nie ma takiej możliwości. To, co jest jeszcze istotne, to firmy, które będą wnoszone do tej fundacji same w sobie. Muszą być przygotowane do tego, żeby prowadzić działalność nawet bez właściciela. Czyli struktura wewnętrzna tej firmy, management, zarząd, one muszą być już przygotowane do tego, że właściciel pełni tylko funkcję kontrolną.

Fundacja rodzinna. Jak ją rozwiązać?

Dariusz Graczyk: Rozwiązanie fundacji na dzień dzisiejszy następuje w drodze uchwały. Beneficjenci, ponieważ tych osób uprawnionych do świadczeń, czyli beneficjentów może być kilku, mają taki organ, który jest podobny do zgromadzenia wspólników. Nazywa się to zgromadzenie beneficjentów i tam są podejmowane uchwały i jest możliwe podjęcie uchwały o likwidacji fundacji. Fundacja wtedy przechodzi w stan likwidacji, jest ustanawiany likwidator. Także fundator może określić w statucie fundacji, że np. ulegnie ona rozwiązaniu w momencie, kiedy nasz ukochany wnuk czy wnukowie ukończą studia albo kiedy zawrą związek małżeński. Może też być wręcz przeciwnie, że ta fundacja nie zawsze będzie likwidowana, ale np. ograniczy uprawnienia beneficjenta. I tu chciałbym to zasygnalizować: można ograniczyć uprawnienia beneficjenta, jeżeli ten dla przykładu popadnie w konflikt z prawem.

Przepisy o fundacji rodzinnej weszły w życie w 2023 roku.

Dariusz Graczyk: Już parę fundacji jest zarejestrowanych. Sądom rejestrowych dla fundacji rodzinnych jest Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim. Wszystkie fundacje w Polsce, chcąc powołać się do życia, muszą złożyć wniosek o dokonanie wpisu właśnie w tym sądzie w Piotrkowie (…). Typowy proces nie powinien trwać dłużej niż do miesiąca czasu. Może się okazać, że sukcesywnie będą wdrażane różnego rodzaju usprawnienia, które będą powodować szybką rejestrację, przy narzuceniu oczywiście pewnych wymogów formalnych. Ale na tym etapie wydaje się, że przygotowanie majątku do tego, żeby wszedł do fundacji, przeprowadzenie całego tego procesu, to nie będą tydzień lub dwa, tylko to będzie kilka tygodni, a może nawet kilka miesięcy. W moim odczuciu sam proces rejestracji wieńczy to dzieło, którym jest przygotowanie majątku, tych aktywów fundatora do tego, żeby się mogły znaleźć w fundacji.

Przedsiębiorcy z regionu czekali na te przepisy?

Dariusz Graczyk: Przepisy są nowe, ale wyczekiwane, a to oznacza, że tak naprawdę było parę projektów, które zostały- kolokwialnie mówiąc- odwieszone na wieszaku i czekały na ten moment, aż pojawią się  przepisy. Ponieważ w kuluarach się o tym mówiło, wiadomo było w środowisku, że one prędzej czy później zostaną ustanowione. Zresztą zapowiedzi pojawiały się od lat i z mojej perspektywy ci, którzy wytrwali, chyba na tym skorzystali, dlatego że fundacja rodzinna charakteryzuje się tym, że nie tylko upraszcza pewne procesy, ale też może dać pewne oszczędności podatkowe.

Doradztwo Podatkowe Graczyk działa na rynku usług księgowych i doradztwa podatkowego od 1990 roku. Od początku działalności obsługuje małe i średnie przedsiębiorstwa.

Zalety:

• bardzo bogate doświadczenie,
• wysokie kwalifikacje specjalistów obsługujących Klientów,
• szybkość i niezawodność działania,
• zrozumienie i poszanowanie potrzeb Klienta.

Oferta obejmuje między innymi:

• usługi doradztwa podatkowo-prawnego,
• obsługa kontroli i postępowań,
• prowadzenie księgowości i kadr,
• szkolenia.

Kontakt

• ul. Radlińska 68, 44-300 Wodzisław Śl
• tel: 32 459 1000
• mail: [email protected]

Media

• www.graczyk.com.pl

Jak dojechać