Radio Jura Home

MOJE MIASTO MOJE RADIO • Częstochowa 93.8 FM Słuchaj Online Facebook YouTube Twitter

Poradnik dietetyczny Radia JURA: Od czego zacząć zmianę nawyków żywieniowych?

Facebook Twitter

Na wstępie warto zdać sobie sprawę, czym właściwie jest nawyk i w jaki sposób się go uczymy. Dlaczego podczas oglądania filmu od razu mamy chęć sięgnąć po paczkę chipsów? Powód jest prosty to właśnie jest reakcja nawykowa.

fot. Pixabay

Według psychologów zachowania nawykowe są to czynności, które podejmujemy automatycznie poprzez pewne wyuczone skojarzenia między sytuacją (oglądanie filmu), a reakcją (jedzenie chipsów).

Nawyki tworzą się, gdy w pewnych sytuacjach takich jak np. oglądanie filmu, czy nauka do egzaminu, stale podejmujemy jakąś aktywność np. jedzenia chipsów, czy czekolady. Aktywność ta, przychyla się do osiągnięcia oczekiwanych efektów jak np. przyjemny smak, rozluźnienie, poczucie spokoju.

Czy to oznacza, że kiedy raz podczas uczenia się sięgnę po czekoladę to już wykształtowałam w sobie nawyk jedzenia czekolady podczas nauki?
Otóż nie, ponieważ aby dana czynność stała się nawykiem musi zostać przez nas powtórzona przynajmniej kilka razy, ilość ta jest indywidualna w zależności od osoby i sytuacji, której proces tworzenia nawyku dotyczy. Według obserwacji wynika, że poprzez nabyty nawyk podejmujemy czynności związane ze zdrowiem takie jak np. wybór pożywienia, aktywność fizyczna, picie alkoholu.

fot. Pixabay

Nawyki żywieniowe

Nawyki żywieniowe są to zwyczajowe decyzje codziennego życia, które są podejmowane przez nas przy wyborze żywności. Gdy nawyki żywieniowe są prawidłowe pomagają, zachować zdrowie, ponieważ stanowią profilaktykę w leczeniu niektórych chorób dietozależnych. Ponadto zdrowe nawyki żywieniowe wpływają na nasze samopoczucie oraz sprawność fizyczną i psychiczną.

Nawyki żywieniowe jest to coś, co kształtuje się w nas przez długie lata, a większość z nich została ukształtowana już w okresie wczesnego dzieciństwa, ponieważ dużą jego rolę odgrywa środowisko rodzinne i społeczne dziecka.  Dlatego też bardzo ważna jest świadomość, że nawyk kształtowany przez lata nie zostanie zmieniony z dnia na dzień. Zmiana nawyku to proces, który trochę musi potrwać.

Od czego zacząć zmianę nawyków żywieniowych?

  1. Świadomie i szczerze podjęta decyzja o chęci rozpoczęcia zmiany nawyków
  2. Analiza błędów żywieniowych (prowadzenie dzienniczka żywieniowego, konsultacja z dietetykiem)
  3. Ustalenie realnych celów (np. redukcja masy ciała, poprawa zdrowia i wyników badań)
  4. Ustalenie celów krótkoterminowych (codzienne wykonywanie minimum 10tyś. kroków lub picie 6 szklanej wody mineralnej)
  5. Stosowanie metody małych kroków

Nie powinniśmy od razu dokonywać w naszym życiu rewolucji. Należy małymi krokami wprowadzać zmiany w nawykach żywieniowych np. wprowadzenie większej ilości warzyw do posiłku, wypijanie większej ilości wody, regularne spożywanie posiłków, wprowadzenie aktywności fizycznej. Gdy będziemy chcieli wprowadzić naraz wszystkie zmiany, rzucimy się na głęboką wodę i takie działanie może skutkować porażką, zniechęceniem, a w rezultacie rezygnacją z dalszych działań.

Metoda SMART

Metoda SMART jest zbiorem pięciu zasad dotyczących cech, którymi powinien się charakteryzować poprawnie sformułowany cel. Za pomocą tej metody szansa na zrealizowanie naszego celu jest większa. Według metody SMART cel powinien być:

  • SKONKRETYZOWANY (ang. Specific), czyli konkretnie i jednoznacznie sformułowany (np. przez najbliższy tydzień zwiększę ilość warzyw w posiłkach)
  • MIERZALNY (ang. Measurable), czyli sformułowany tak, aby można było liczbowo wyrazić stopień realizacji celu (np. warzywa będę spożywać w 3 z 5 posiłków w ciągu dnia)
  • OSIĄGALNY (ang. Achievable), czyli możliwy do osiągnięcia, nie ponad nasze siły
  • ISTOTNY (ang. Relevant), czyli taki który stanowi ważny krok i określoną wartość, dla osoby realizującej go
  • OKREŚLONY W CZASIE (ang. Time-bound), powinien mieć określony zakres czasu, w jakim zamierzamy go osiągnąć

Podsumowanie

Zmiana nawyków żywieniowych, to nie lada wyzwanie, które wymaga zaangażowania i cierpliwości. W czasie trwania zmian będą pojawiać się lepsze i gorsze dni tzw. wzloty i upadki. Warto mieć tego świadomość i podczas upadku okazać sobie samemu wyrozumiałość, szacunek, a następnie podnieść się i iść dalej. Upadek nie oznacza końca, to tylko nieuniknione zdarzenia, które na dłuższą metę nas umacniają i sprawiają, że stajemy się silniejsi i bardziej uważni. Zjedzenie niezaplanowanego kawałka sernika, nie oznacza powrotu do starych, złych nawyków. Jesteśmy tylko ludźmi i wszystko z umiarem jest jak najbardziej dozwolone. Najważniejsze to mieć zdrowe relacje z jedzeniem i nie szufladkować go, zdrowe i niezdrowe. Wprowadzaj zmiany stopniowo, małymi krokami, realizuj małe cele ustalone przez ciebie. Pomocna może okazać się współpraca z dietetykiem lub psychodietetykiem, a także świadomość wpływu kształtowania prawidłowych nawyków żywieniowych u dzieci.

O autorce: Sylwia Taranek

Jestem studentką pierwszego roku studiów magisterskich na kierunku Żywienie Człowieka i Dietetyka. Na co dzień uwielbiam wykonywać wszelaką aktywność fizyczną, gotować i tworzyć nowe przepisy. Systematycznie staram się zgłębiać swoją wiedzę z zakresu dietetyki czytając książki i biorąc udział w szkoleniach.

 

Zobacz także:

Najnowsze

R E K L A M A

Polecamy dzisiaj

Jak mija dzień? Sprawdź najważniejsze wiadomości z 29 marca 2024