Czym jest KRS i jakie dane udostępnia? [MATERIAŁ PARTNERA]
Krajowy Rejestr Sądowy to kopalnia wiedzy o polskich firmach. Czym jest ta baza danych i kto się w niej znajduje? Do jakich informacji można zdobyć dzięki niej dostęp? Okazuje się, że tych jest zaskakująco dużo.
Historia Krajowego Rejestru Sądowego
Przed powstaniem KRS-u, jego funkcję pełniło kilka innych, bardzo luźno ze sobą powiązanych rejestrów. Pośród nich warto wskazać na rejestr handlowy, stowarzyszeń oraz przedsiębiorstw państwowych i rejestr fundacji. Tak duża ilość baz generowała jednak sporo problemów.
Dostęp do nich był utrudniony, co wynikało zwłaszcza ze względów technologicznych. Zamiast modernizować poszczególne zbiory danych, zdecydowano, że lepszym wyborem będzie stworzenie nowego, jednolitego rejestru, do którego dostęp będzie mieć każdy obywatel Polski.
Pierwsze działania w tym kierunku poczyniono już w 1997 roku. 20 sierpnia weszła w życie ustawa o Krajowym Rejestrze Sądowym. Ten jednak został uruchomiony dopiero kilka lat później, bo 1 stycznia 2001 roku, a więc w niemal cztery lata po wejściu w życie wiążącej noweli prawnej.
W pierwszych latach działania systemu bardzo ważną rolę w jego funkcjonowaniu odegrały wybrane sądy rejonowe, które miały dostęp do danych z tej bazy. Wtedy trzeba było złożyć odpowiedni wniosek, a sąd wydawał odpis, wyciąg lub odpowiednie zaświadczenie.
Ogromnym ułatwieniem dla wszystkich osób, które chciały uzyskać dostęp do zawartych w tej bazie danych była nowelizacja aktów prawnych, na mocy których od czerwca 2012 roku elektroniczną wersję odpisu można było wygenerować za darmo przez internet.
Dziś dysponujemy wieloma narzędziami, dzięki którym czas niezbędny do pobrania dokumentów z KRS-u jest jeszcze krótszy. Coraz więcej internautów korzysta w tym celu choćby bazy firm – ALEO.com – skąd bez trudu można pobrać elektroniczne wersje odpisów KRS: https://aleo.com/pl/funkcje/baza-firm/wyszukiwarka-krs.
Jak wygląda konstrukcja Krajowego Rejestru Sądowego?
Na KRS w obecnej formie składają się tak naprawdę aż trzy rejestry: przedsiębiorców, stowarzyszeń i organizacji społecznych oraz zawodowych i fundacji, a także dodany na mocy nowelizacji ustawy o KRS z 1 grudnia 2020 roku, rejestr dłużników niewypłacalnych.
Kolejne dane dzielą się na działy tematyczne. W bazie przedsiębiorców znajduje się aż sześć takich zbiorów. Stanowią one prawdziwą skarbnicę wiedzy o firmie. Można tam odnaleźć dane teleadresowe, informacje o strukturze organizacyjno-prawnej oraz dane o oddziałach, jeśli firma takie posiada.
Bardzo ważne dane, jakie odnajdziemy w Dziale I dotyczą wzajemnych zależności podmiotów. Jeśli firma powstała na przykład z połączenia dwóch lub więcej niezależnych firm, to takie informacje będą ujęte właśnie w tym miejscu. Dodatkowo można tam znaleźć dane statutowe oraz podstawowe dane z bazy NIP, wraz z przyznanym przedsiębiorstwu Numerem Identyfikacji Podatkowej.
To, co mogą wykorzystać na przykład handlowcy, to dane kontaktowe do osób, które wybrano na oficjalnych reprezentantów firmy na zewnątrz, w relacjach biznesowych. Znajdują się one w dziale drugim. W tym samym miejscu wymienia się też m.in. prokurę oraz jej rodzaj.
Bardzo ważne informacje, które na przykład obecnie, w dobie pandemii COVID-19 pozwalają na personalizowanie usług ofertowych, znajdziemy w dziale trzecim. Ustawodawca wymienia tam kody PKD, które dokładnie opisują zakres działania firmy. Jeśli ten mieści się w zakresie kolejnych tarcz antykryzysowych, a nasza działalność ma charakter doradczy, to jest to bardzo prosty i skuteczny sposób na wyselekcjonowanie potencjalnych klientów.
Często zdarza się, że informacje o firmach z kolejnego działu są wykorzystywane podczas analizowania wniosków kredytowych. Dlaczego? Znajdują się tam dane o zaległościach, w tym: podatkowych oraz w opłacaniu składek na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne.
Jeśli przedsiębiorstwo miało ustanowiony zarząd komisaryczny, było poddane restrukturyzacji lub jest w stanie likwidacji, to odpowiednie zapisy także odnajdziemy w KRS. Jest to niezwykle rozbudowana baza wiedzy, która pozwala na bieżąco analizować wszystkie główne czynniki, jakie wpływają na rentowność przedsiębiorstwa lub sytuację finansową na przykład fundacji, samodzielnego zakładu publicznej opieki zdrowotnej czy stowarzyszenia.
Nowelizacja KRS z 2020 roku
Ostatnia nowela ustawy o KRS została wprowadzona w grudniu 2020 roku, a reguluje ją artykuł 55. Od wejścia w życie nowych aktów prawnych, w Krajowym Rejestrze Sądowym znajdują się też informacje o dłużnikach niewypłacalnych, co ma chronić przedsiębiorców przed relacjami biznesowymi z partnerami o niepewnej kondycji finansowej.
Główna właściwość rejestru nie uległa zmianie – wciąż jest on jawny pod względem formalnym, co oznacza, że odpis lub wyciąg o wybranym podmiocie może otrzymać każdy z nas. Dodatkowo, od 2013 roku KRS jest powiązany z Krajowym Rejestrem Karnym.
Krajowy Rejestr Sądowy w Polsce podlega Ministerstwu Sprawiedliwości. Tam też można zapoznać się z wydziałami sądów, które wciąż mają właściwość umożliwiającą przejrzenie danych w tradycyjny sposób, bez konieczności korzystania z internetu, choć sieć to na pewno o wiele łatwiejszy i szybszy sposób.
