2025 rokiem jubileuszu 80. rocznicy szkolnictwa wyższego w Częstochowie
W 2025 roku Częstochowa będzie obchodzić jubileusz 80. rocznicy szkolnictwa wyższego w mieście. Decyzję o ustanowieniu tego roku rocznicowym podjęli miejscowi radni, podkreślając wyjątkowy wkład prof. Juliusza Brauna w rozwój edukacji akademickiej w regionie.

2025 rokiem jubileuszu 80. rocznicy szkolnictwa wyższego
Jak podkreślają autorzy projektu uchwały, koniec II wojny światowej był w Częstochowie okresem szczególnym. W mieście pozostawali i byli aktywni liczni przedstawiciele inteligencji z Poznania, Lwowa czy Warszawy, którzy schronili się tu w różnych okresach okupacji. Wśród nich znalazł się prof. Juliusz Braun i to on był inicjatorem starań o utworzenie w Częstochowie wyższej uczelni oraz skupił wokół idei grupę autorytetów. Mówi dr Juliusz Braun, syn profesora, dziennikarz i polityk:
Nie ograniczał swojej aktywności do pracy dyrektora Izby Przemysłowo-Handlowej, ale właśnie wykorzystując struktury Izby, zaproponował utworze Wyższej Szkoły Administracyjno-Handlowej w Częstochowie. Ojciec przewodniczył komitetowi organizacyjnemu, a potem został powołany formalnie już na rektora tej szkoły. Szkoła zaczęła działalność już w październiku, wykłady w listopadzie, a trzeba pamiętać, że dopiero w maju przecież wojna się skończyła.
Udokumentowane jest, że już od 1946 roku rektor Juliusz Braun zabiegał o utworzenie w Wyższej Szkoły Administracyjno-Handlowej- wydziału inżynierskiego:
Ojciec od razu też był zaangażowany w tworzenie uczelni technicznych. Pierwszy pomysł, który miał ułatwić organizacyjnie tę sprawę, był taki, by Wydział techniczny Mechaniczny utworzyć przy istniejącej już Wyższej Szkole Administracyjno-Handlowej. Ta szkoła została utworzona, ale ojciec już siedział w więzieniu stalinowskim, więc już nie mógł uczestniczyć w jej inauguracji.
Co jeszcze Częstochowa zawdzięcza prof. Braunowi?
Ryszard Radkowski: Był dyrektorem Izby Przemysłowo-Handlowej w 1945 roku, która bardzo szybciutko w ciągu kilku miesięcy utworzyła Wyższą Szkołę Administracyjno-Handlową. Potem więzienie na kilka lat przerwało jego działalność, a potem się nie poddał, tylko wybudował pierwsze schronisko na Jurze, był wybitnym urbanistą, w więzieniu się tego nauczył, pozostawił książki, które są takim katechizmem dla częstochowskich architektów.
Społeczny Zespół Inicjatywy Upamiętnienia 80. Rocznicy szkolnictwa wyższego w Częstochowie zaplanował już wstępny harmonogram obchodów jubileuszu- mówi Joanna Rekwirewicz radna Koalicji Obywatelskiej w Częstochowie:
Joanna Rekwirewicz: Związek, który się powołał w celu upamiętnienia tej rocznicy, jest już po rozmowach z władzami miasta, z uczelniami wyższymi, tak że będzie to cały cykl różnych spotkań, m.in. wykłady inauguracyjne na częstochowskich uczelniach, wmurowanie tablicy pamiątkowej, czy nadanie nazwy uliczce przy ulicy Dąbrowskiego…
Profesor Juliusz Braun (1904-1990)
Ochotnik w 1920 r. i w czasie „kampanii wrześniowej”, harcerz, krajoznawca, prawnik, ekonomista i ekolog. W latach 1926-1939 pracował w Prokuratorii Generalnej oraz w Izbie Przemysłowo-Handlowej w Sosnowcu.
W czasie wojny należał do kierownictwa konspiracyjnej organizacji “Unia”.
W latach 1945-1971 związany z Częstochową; był m.in. dyrektorem Izby Przemysłowo-Handlowej, organizatorem i pierwszym rektorem Wyższej Szkoły Administracyjno-Handlowej, a także współorganizatorem Wyższej Szkoły Inżynierskiej. Więziony w czasach stalinowskich – w latach 1948-1953. Po uwolnieniu i rehabilitacji pracował m.in. w Dyrekcji Budowy Osiedli Robotniczych, w częstochowskim „Miastoprojekcie” oraz w Zakładzie Badań Naukowych PAN ds. GOP w Zabrzu. W 1969 r. objął kierownictwo Świętokrzyskiej Stacji Naukowej Zakładu Ochrony Przyrody PAN oraz Sekcji Świętokrzyskiej Komitetu Zagospodarowania Ziem Górskich PAN w Kielcach. Od 1972 aż do śmierci kierował utworzonym przez siebie Studium Ochrony Środowiska Człowieka Towarzystwa Wolnej Wszechnicy Polskiej w Kielcach, gdzie zmarł w 1990 r. Był członkiem honorowym Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego, Towarzystwa Urbanistów Polskich i Kieleckiego Towarzystwa Naukowego. Jest autorem wielu publikacji, w tym książki “Częstochowa – urbanistyka i architektura”.
Czytaj także: